Skóra wrażliwa, podrażniona, sucha lub odwodniona często reaguje swędzeniem, zaczerwienieniem lub uczuciem ściągnięcia. Tutaj ważna jest stabilizacja bariery skórnej i poprawa nawilżenia. Można to osiągnąć dzięki różnorodnym substancjom pielęgnacyjnym - na czele i cudownie nieskomplikowanym: pantenolowi, ponieważ jest dobrze wchłaniany przez skórę, szybko dociera na miejsce akcji, aby tam rozwinąć swoje efekty.
Informacje sprawdzone i stworzone we współpracy z biochemikiem dr. Sarah Schunter z Monachium.
Pantenol, zwany również prowitaminą B5, jest przekształcany w organizmie w kwas pantotenowy (witamina B5), który z kolei jest dalej przekształcany w koenzym A. Ta konwersja jest o tyle interesująca, że koenzym A odgrywa ważną rolę w metabolizmie skóry, między innymi: bierze udział w tworzeniu kwasów tłuszczowych i lipidów skóry, które są kluczowymi składnikami zdrowej bariery skórnej.
Pantenol nie tylko działa pośrednio jako prekursor innych substancji sygnałowych, ale także wpływa bezpośrednio na skórę, poprawiając jej nawilżenie i zwiększając zdolność do regeneracji. Pantenol i kwas pantotenowy są dostarczane do organizmu poprzez pokarmy roślinne i zwierzęce. Ale skóra może również w znacznym stopniu wchłonąć pantenol. Dzieje się tak, ponieważ pantenol jest bardzo małą cząsteczką, która jest łatwo wchłaniana przez skórę.
Tak naprawdę pozytywne działanie pantenolu na skórę znane jest od dawna: pierwszy krem pielęgnacyjny z pantenolem, a dokładniej dekspantenolem, pojawił się na rynku już w 1944 roku.
Ściśle mówiąc, pantenol nie jest pojedynczą substancją, ale zawsze mieszaniną tak zwanego lewoskrętnego i prawoskrętnego pantenolu. Obie formy są odpowiednie do pielęgnacji skóry, ponieważ nawilżają, koją i regenerują skórę.
Często jednak dekspantenol jest wyraźnie podawany na produktach pielęgnacyjnych, zwłaszcza w aptekach, zamiast pantenolu. To oznaczenie jest zawsze używane, gdy zamiast mieszaniny lewoskrętnego i prawoskrętnego pantenolu wyraźnie uwzględniono tylko prawoskrętny pantenol. Dekspantenol pochodzi od łacińskiego „dexter” = „prawo”.
Ale dlaczego dekspantenol zasługuje na specjalną wzmiankę? Dzieje się tak, ponieważ ta forma pantenolu może być wykorzystywana w organizmie w pewnych reakcjach biochemicznych. Mianowicie w opisanej powyżej konwersji pantenolu do koenzymu A – dekspantenol przyczynia się zatem do produkcji ważnych lipidów skóry. Nie może tego zrobić lewoskrętny pantenol, ponieważ nie jest rozpoznawany przez organizm w kontekście tej reakcji, ponieważ ma nieco inną strukturę niż prawoskrętny pantenol.
W dermatologii medycznej pantenol stosuje się do leczenia ran na skórze i błonach śluzowych. Efekt ten utorował również drogę do zastosowania pantenolu w pielęgnacji skóry, ponieważ właściwości przyciągania wody przez pantenol poprawia nawilżenie skóry, a tym samym wspomaga stabilizację i regenerację bariery skórnej. Dlatego szczególnie sucha, podrażniona lub wrażliwa skóra czerpie korzyści z pielęgnacji pantenolem.
Ponadto pantenol chroni nie tylko skórę, ale także włosy przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Szampony lub odżywki z pantenolem sprawiają, że włosy stają się gładsze i bardziej lśniące, ponieważ pantenol pokrywa włosy niczym film.
Do chwili obecnej nie zidentyfikowano żadnych alergii w związku z pantenolem, dlatego jest odpowiedni dla każdego rodzaju skóry i można go znaleźć w wielu różnych preparatach kosmetycznych. Szczególnie polecany jest do stosowania w balsamach po opalaniu, produktach do pielęgnacji włosów, żelach pod prysznic oraz w produktach do pielęgnacji skóry suchej, podrażnionej, wrażliwej lub swędzącej.
Atopowe zapalenie skór, wyprysk atopowyy lub neurodermetis – synonimy choroby skóry objawiającej się silnym swędzeniem, zaczerwienieniem, łuszczeniem i egzemą z powodu zaburzenia bariery skórnej. W AZS skóra szczególnie wrażliwie reaguje na bodźce zewnętrzne i wymaga łagodnej, regenerującej pielęgnacji. Nisko drażniący pantenol ze swoimi właściwościami łagodzącymi i stabilizującymi barierę jest szczególnie odpowiedni do leczenia atopowego zapalenia skóry.
Chociaż podstawowy biologiczny mechanizm działania nie został jeszcze dokładnie wyjaśniony, udowodniono, że pantenol może znacznie przyspieszyć gojenie się ran. Kremy lub balsamy z 2,5-5% pantenolem nie tylko pozwalają na szybsze gojenie się ran, ale także znacznie poprawiają regenerację i elastyczność skóry. Kremy i maści pielęgnacyjne do leczenia ran lub urazów, podrażnionej pupy dziecka lub swędzącej skóry często zawierają wyższe stężenia pantenolu.
Aplikacja jest bardzo łatwa, ponieważ pantenol znajduje się w niemal każdym produkcie pielęgnacyjnym. Bardzo sucha lub mocno podrażniona skóra jest szczególnie powinna być pielęgnowana za pomocą produktów o stężeniu pantenolu powyżej 1%.
O autorze dr. Sarah Schunter:
„Każdy, kto rozumie, jak działają składniki kosmetyków, robi pierwszy krok w kierunku skutecznej pielęgnacji skóry” - mówi dr hab. Sarah Schunter. Jako lekarz biochemii lubi analizować często tajemnicze listy składników produktów do pielęgnacji skóry: co się w nich znajduje i jak one działają. Jest przekonana, że dzięki tej wiedzy można określić odpowiednią pielęgnację dla każdego rodzaju skóry i każdego stanu skóry.
Sprawdź informacje o innych składnikach!
Bibliografia
[1] Abiko et al., Enzymatic conversion of pantothenylalcohol to pantothenic acid. J Vitaminol (Kyoto). 1969;15:59–69. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/5772215
[2] Proksch et al., Topical use of dexpanthenol: a 70th anniversary article. J Dermatolog Treat. 2017 Dec;28(8):766-773. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28503966
[3] Ring et al., Guidelines for treatment of atopic eczema (atopic dermatitis) part I. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2012;26:1045–60. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22805051
