Ceramidy – to zbiorcze określenie pewnej klasy lipidów, czyli tłuszczów. Ceramidy odgrywają szczególnie ważną rolę w utrzymaniu nienaruszonej bariery skórnej. Jeśli ich brakuje, często objawia się to suchą, łuszczącą się lub popękaną skórą. Dowiedz się, jak pielęgnacja ceramidami może poprawić kondycję i nawilżenie skóry.
Informacje potwierdzone przez biochemiczkę dr. S. Schunter z Monachium.
Ceramidy to grupa lipidów, z których każdy składa się z kwasów tłuszczowych i tzw. sfingozyny. Występują one naturalnie w skórze, a aktualne badania sugerują, że istnieje co najmniej 9 różnych rodzajów ceramidów:
To nazewnictwo opiera się na systemie liter (N, A, O, S, P, H), który wywodzi się z podstawowej struktury.
Chociaż ceramidy są związkami występującymi naturalnie, są one głównie wytwarzane biotechnologicznie lub syntetycznie w skomplikowanym procesie w celu zastosowania w produktach do pielęgnacji skóry. Nie jest to tanie, ale warto się postarać, bo uzyskane w ten sposób produkty końcowe zachowują się identycznie jak skóra, a więc nie powodują podrażnień. Co więcej, są one niezwykle skuteczne już w niskich stężeniach (0,05-1%).
Ceramidy są ważnym składnikiem struktury skóry. Mają one szczególne znaczenie dla bariery ochronnej naszej skóry. Stanowią one dużą część "zestawu", który utrzymuje komórki skóry razem. Wyobraź sobie mur z cegieł i zaprawy murarskiej: ceramidy stanowią dużą część zaprawy murarskiej, która utrzymuje cegły (komórki skóry) razem. Dopiero gdy cegły i zaprawa się połączą, powstaje stabilny i zwarty mur. Przeniesiona do warstwy rogowej (najwyższa warstwa skóry, stratum corneum) oznacza, że traci ona mniej wody i pozostaje lepiej nawilżona.
Z drugiej strony, jeśli w skórze brakuje ceramidów, nie może ona dobrze zatrzymywać wody i ma tendencję do ogólnego przesuszania się. Rezultat: łuszcząca się i popękana skóra. W badaniach dermatologicznych zaobserwowano, że szczególnie skóra z uszkodzeniami i bardzo sucha reaguje szczególnie pozytywnie na ceramidy. Dzięki temu można zaobserwować mniejszą transepidermalną utratę wody (TEWL), poprawę funkcji bariery ochronnej oraz gładszą strukturę skóry. Skóra dojrzała, która sama produkuje mniej ceramidów, również dobrze reaguje na pielęgnację z ceramidami. Nie bez powodu ceramidy są również wymieniane jako składniki o działaniu przeciwstarzeniowym. Na koniec należy wspomnieć, że ceramidy mają pozytywny wpływ nie tylko na skórę starzejącą się, ale także na stany skóry z zaburzoną naturalną barierą ochronną i neurodermitis.
Ceramidy naturalnie nie rozpuszczają się w wodzie. Dlatego ceramidy znajdują się głównie w kremach na bazie tłuszczowej. Typowe rodzaje produktów z ceramidami to często bogate i odżywcze kremy, które mają za zadanie promować i wspierać regenerację. W tym kontekście zawartew tych produktach ceramidy są głównie substancjami towarzyszącymi, które działają z innymi składnikami odżywczymi, aby wzmocnić barierę skórną i w razie potrzeby ją naprawić. Ponieważ zdrowa bariera ochronna skóry oznacza również, że skóra jest dobrze nawilżona, wygląda jędrnie i świeżo, nie ma na niej zaczerwienień, nie łuszczy się ani nie ma suchych plam.
Jak rozpoznać pielęgnację stabilizującą barierę ochronną skóry z ceramidami?
Na początku, dość oczywiste, przeglądając listę składników w poszukiwaniu "ceramidów". Mogą one jednak ukrywać się również w innych substancjach. Na przykład, kwas linolowy, sfingolipidy i fitosfingozyna tworzą prekursory ceramidów, które pomagają w produkcji większej ilości ceramidów w górnych warstwach skóry.
Jeśli ceramidy są połączone z innymi substancjami pielęgnacyjnymi i składnikami bariery skórnej, np. fosfolipidami lub cholesterolem, ma to bardzo korzystne działanie. Przydatne może okazać się również dodanie antyoksydantów chroniących ceramidy przed utlenianiem. Antyoksydanty mają sens zwłaszcza wtedy, gdy produkt pielęgnacyjny zawierający ceramidy nie jest oferowany w tubkach, dozownikach typu airless lub innych hermetycznych opakowaniach.
Czy ceramidy nadają się również do pielęgnacji włosów?
Włosy, którym brakuje ceramidów, często wydają się matowe, suche, pozbawione blasku i łamliwe. Szampony, odżywki do włosów lub produkty bez spłukiwania z ceramidami mogą wzmocnić łuskę włosa i częściowo naprawić łamliwe miejsca.
Który z ceramidów jest najważniejszy dla skóry?
Trudno jest wymienić jeden spośród różnych ceramidów, który można uznać za najlepszy lub najbardziej skuteczny dla skóry. W zależności od warstwy skóry, rozmieszczenie klas ceramidów jest różne. Ponieważ jednak pielęgnacja skóry dotyczy przede wszystkim warstwy rogowej, dermatolodzy sugerują, że Ceramidy NP i Ceramidy EOS, które najczęściej występują w warstwie rogowej, szczególnie dobrze nadają się do pielęgnacji skóry.
Kremy z ceramidami zapewniają skórze brakujące składniki budulcowe i dzięki temu ją wzmacniają.
Kremy z ceramidami zapewniają skórze brakujące składniki budulcowe i dzięki temu ją wzmacniają.
Odżywcza maska z ceramidami zapewnia zestresowanej skórze chwile relaksu i odprężenia.
Odżywcza maska z ceramidami zapewnia zestresowanej skórze chwile relaksu i odprężenia.
O autorze Dr. Sarah Schunter:
„Jeśli rozumiesz, jak działają składniki kosmetyków, robisz pierwszy krok w kierunku skutecznej pielęgnacji skóry” - mówi dr hab. Sarah Schunter. Jako lekarz biochemii lubi analizować często tajemnicze listy składników produktów do pielęgnacji skóry: co się w nich znajduje i jak one działają. Jest przekonana, że dzięki tej wiedzy można określić odpowiednią pielęgnację dla każdego rodzaju skóry i każdego stanu skóry.
Sprawdź informacje o innych składnikach!
Bibliografia
Coderch et al., Ceramides and skin function.
Am J Clin Dermatol. 2003;4(2):107-29.
van Smeden et al., The important role of stratum corneum lipids for the cutaneous barrier function.
Biochim Biophys Acta. 2014 Mar;1841(3):295-313.
Wartewig et Neubert, Properties of ceramides and their impact on the stratum corneum structure: a review. Part 1: ceramides.
Skin Pharmacol Physiol. 2007;20(5):220-9.
